Koreceyi yabancı dil olarak öğrenen birçok öğrenci, öznel ekler olan ‘이/가’ ve yardımcı ekler olan ‘은/는’ın doğru kullanımında zorluk çekmektedir. Orta ve ileri seviyede bile bu ekleri doğru kullanmayan birçok öğrenci bulunmaktadır. Bunun nedeni, bugüne kadar etkili ve sistematik öğrenme materyallerinin yetersizliğidir. Ancak son zamanlarda birçok araştırmacının çalışmaları sayesinde, eski ve yeni bilgi işaretleyici analiziyle ‘이/가’ ve ‘은/는’ın doğru kullanımını öğrenmemiz mümkün olmuştur.
Şimdi, eski ve yeni bilgilerin ne olduğunu ve işaretleyici analizinin nasıl yapıldığını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
1) Eski bilgi (舊情報), zaten bilinen bilgiyi, karşı tarafın zaten bildiği bilgiyi ifade etmek için kullanılır.
2) Yeni bilgi (新情報), bir bilginin ilk kez bahsedildiği veya dinleyene göre nispeten yeni bir bilgi olduğu durumlarda kullanılır.
3) Eski bilgiye örnek olarak
‘은/는’ (çoğunlukla eski bilgilerde kullanılır): Zaten bilinen bir bilgiyi vurgulamak veya konuşmanın akışını sürdürmek için kullanılır.
Örnek: "Ağaç büyük." (Ağaç hakkında zaten bilinen bir bilgi vurgulanıyor)
4) Yeni bilgiye örnek olarak
‘이/가’ (çoğunlukla yeni bilgilerde kullanılır): Bir şeyi belirtmek veya vurgulamak için kullanılır.
Örnek: "Ağaç büyük." (Ağaç hakkında yeni bir bilgi veriliyor)
Peki yeni ve eski bilgi işaretleyicilerini ayrıntılı olarak bulup analiz edelim.
2. Eski ve Yeni Bilgi İşaretleyici Analizi
1) Eski Bilgi İşaretleyici Analizi
"Güney Kore Asya'da yer almaktadır."
☞ Zaten bilinen bir bilgi, Güney Kore'nin coğrafi konumunu açıklıyor.
"Sınıfımızda öğrenciler bir arada."
☞ Zaten bilinen bir bilgi, sınıftaki öğrencileri vurguluyor.
☞ ‘는’ eki kullanılan kısımda, zaten bilinen bir gerçek olan "Ben bir gençim" bilgisine odaklanılmıştır.
"O elbise sana çok yakışıyor."
‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "O elbise" hakkında bir değerlendirme yapılıyor.
"Ben kedileri severim ama köpeklerden nefret ederim."
☞ ‘는’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "kediler" vurgulanıyor.
"O film gerçekten çok eğlenceliydi."
☞ ‘는’ kullanılan kısımda, karşı tarafın zaten bildiği bilgi olan "O film" hakkında bir ifade kullanılıyor.
"Yaz her zaman sıcaktır."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bir gerçek olan "Yaz" hakkında bir özellik açıklanıyor.
"Sınıfımız seneye mezun oluyor."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "Sınıfımız" hakkında bir bilgi veriliyor.
"Güney Kore'de çeşitli geleneksel kültürler var."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bir gerçek olan "Güney Kore" hakkında bir özellik vurgulanıyor.
"Masa çok yüksek, oturmak zor."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "Masa" hakkında rahatsız edici bir durum açıklanıyor.
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "Yemek" hakkında bir soru soruluyor.
"Bu iş çok zor, yardıma ihtiyacım var."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "Bu iş" hakkındaki zorluk vurgulanıyor.
"Evimiz metro istasyonuna yakın olduğu için rahatız."
☞ ‘은’ kullanılan kısımda, zaten bilinen bilgi olan "Evimiz" hakkındaki konum avantajı açıklanıyor.
2) Yeni Bilgi İşaretleyici Analizi
"Yeni bir çalışan şirkete geldi."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni bir çalışan" bilgisi vurgulanıyor.
"Bu haber gerçekten sevindirici."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu haber hakkındaki yeni duygu, "sevindirici" olması vurgulanıyor.
"Yeni açılan kafe birçok kişinin ilgisini çekiyor."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni açılan kafe" hakkındaki ilgi vurgulanıyor.
"Bu filmin ödül alacağını düşünüyorum."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Bu film" hakkındaki tahmin veya duygu vurgulanıyor.
"Bugün yeni bir işim oldu."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bugün hakkındaki yeni bilgi, "yeni bir işin olması" vurgulanıyor.
"Bu hafta seyahat planım olduğu için heyecanlıyım."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu hafta hakkındaki yeni bilgi, "seyahat planının olması" vurgulanıyor.
"Bu materyal yeni araştırma sonuçlarını içeriyor."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu materyal hakkındaki yeni bilgi, "yeni araştırma sonuçlarını içermesi" vurgulanıyor.
"Yeni bir kütüphane mahallemde açıldı."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni bir kütüphane" bilgisi vurgulanıyor.
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bugün hakkındaki yeni bilgi, "kar yağması" vurgulanıyor.
"Bu haber benim için büyük bir şoktu."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu haber hakkındaki yeni duygu, "büyük bir şok olması" vurgulanıyor.
"Yeni geliştirilen uygulama birçok kişi tarafından beğeniliyor."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni geliştirilen uygulama" bilgisi vurgulanıyor.
"Bu filmin dikkat çekeceğini düşünüyorum."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Bu film" hakkındaki tahmin veya duygu vurgulanıyor.
"Yeni öğrenciler gelince kampüs ortamı tazelendi."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni öğrenciler" hakkındaki yeni gerçek vurgulanıyor.
"Bugün yeni bir ödev verildi."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bugün hakkındaki yeni bilgi, "yeni bir ödev verilmesi" vurgulanıyor.
"Bu hafta yeni bir projeye başlayacağız."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu hafta hakkındaki yeni bilgi, "yeni bir projeye başlama planı" vurgulanıyor.
"Bu materyal son araştırma sonuçlarını içeriyor."
☞ ‘은’ eki kullanılan kısımda, bu materyal hakkındaki yeni bilgi, "son araştırma sonuçlarını içermesi" vurgulanıyor.
"Yeni bir teknoloji uygulanınca verimlilik büyük ölçüde arttı."
☞ ‘İ’ eki kullanılan kısımda, ilk kez bahsedilen "Yeni bir teknoloji" bilgisi vurgulanıyor.
Bugüne kadar eski ve yeni bilgilerin tanımını ve işaretleyici analizini inceledik. Sonuç olarak, ‘은/는’ eki zaten bilinen bilgileri vurgulamak veya konuşmanın akışını sürdürmek için kullanılırken, ‘이/가’ eki ilk kez bahsedilen bilgileri belirtmek veya vurgulamak için kullanılmıştır.
Bu dilsel özellikler, Korecenin ifade gücünü artırmakta ve iletişimin açıklığını sağlamada önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle Korece eğitiminde, verilen bağlama göre eklerin uygun şekilde seçilme becerisi önemlidir ve bu, öğrencilerin etkili iletişim için olmazsa olmaz bir unsurdur.
Yabancı uyruklu kişilere Korece öğretirken, ‘이/가’ ve ‘은/는’ın doğru kullanımını bilmeden öğrettim. Ancak bu çalışma sayesinde, eski ve yeni bilgilere dair anlayışın ‘이/가’ ve ‘은/는’ın kullanımına yardımcı olduğunu anladım. Bu Korece anlam bilimini daha fazla yaymak ve öğretmek amacıyla verilen bir ödev olarak görüyorum ve bunu doğru bir şekilde öğrenerek iyi bir şekilde uygulayabilmek için daha fazla çaba göstereceğim.
Kim Young-il, “Korece eğitimi için ‘은/는’ ve ‘이/가’nın anlam işlevi ve durum modeli araştırması”, Sungkyunkwan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yüksek Lisans Tezi, 2012.
Ulusal Dil Enstitüsü, Sejong Korecesi 1, Sejong Enstitüsü, 2014
Huiha, ‘-이/가’ ve ‘-은/는’ın karşılaştırmalı araştırması, Incheon Üniversitesi Lisansüstü Tezi, 2010 Choi Dong-ju, ‘은/는’ ve ‘이/가’nın ortaya çıkış biçimleri, Yeungnam Üniversitesi Lisansüstü Tezi, 2012
Kim Il-gyu, ‘Korece ‘-은/는’ ve ‘-이/가’, neyi nasıl öğreteceğiz?’, Yabancı Dil Olarak Korece Eğitimi, 2016